za ciepły
  • Tzw. ciepły guzik

    15.04.2024
    15.04.2024

    Szanowni Państwo!

    Na drzwiach autobusu zobaczyłem wezwanie: UŻYJ CIEPŁEGO GUZIKA. Sprawdziłem, żaden guzik nie jest cieplejszy od innych elementów, więc doszedłem do wniosku, że to pewnie przenośnia. Czy jednak w przypadku przenośni nie powinien ten napis wyglądać tak: UŻYJ „CIEPŁEGO” GUZIKA?

    Z poważaniem – Witold Dociekliwy

  • Brawo ja!
    23.12.2015
    23.12.2015
    Hasło jednej z serii reklam brzmi Brawo ja. Mam co do tej formy wątpliwości. Wydaje mi się, że poprawnymi formami są konstrukcje
    brawo + celownik
    lub
    brawo + dla + dopełniacz, np.
    brawo mnie, brawo jemu, brawo dla mnie, brawo dla niego. Analogicznie do reklamy tworzone są sformułowania nie tylko z zaimkami, ale z rzeczownikami, np. brawo logika. Wg mnie poprawne formy brzmią: brawo logice lub brawo dla twojej logiki.
  • Czy macie Państwo…?

    13.05.2009
    13.05.2009

    Szanowni Państwo,

    przeglądając archiwum poradni, natknąłem się na pytanie dotyczące użycia zwrotów: „Czy macie…” i „Czy mają Państwo…” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Czy-panstwo-maja;7695.html). W swoim kontakcie z językiem spotkałem się z syntezą obu konstrukcji, tzn. „Czy macie Państwo…” (jest obecna w Korpusie, ba, występuje w jednej z porad prof. Bańko). Chciałbym się dowiedzieć, czy którąś z opcji, mają Państwo lub macie Państwo, uznaje się za wzorcową, czy są to oboczności?

    Dziękuję.

    Pozdrawiam

  • łącznik w wyrazach złożonych
    7.10.2002
    7.10.2002
    Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości językowych dotyczących pisowni: kolega lekarz (czy kolega-lekarz, choć zapis ten wydaję mi się dziwny) oraz wyrazów najczęściej pojawiających się w tekstach prawniczych, a mianowicie formalnoprawny (czy formalno-prawny), organizacyjnoprawny (czy organizacyjno-prawny).
    Dziękuję za wszystkie otrzymane do tej pory odpowiedzi. Są one nieocenione w pracy młodej korektorki, gdzie często poparcie własną wiedzą nie wystarcza i, chcąc kogoś przekonać, trzeba odwołać się do najbardziej wiarygodnego źródła.
  • model do celów

    27.04.2024
    27.04.2024

    Dzień dobry, uprzejmie proszę o zweryfikowanie określenia „model matematyczny dla celów ...” pod względem poprawności językowej.

    Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę dobrego dnia!

    Hanna

  • odmieniać przez wszystkie przypadki
    6.01.2013
    6.01.2013
    Szanowni Państwo,
    na wczorajszej Gali Mistrzów Sportu, emitowanej na antenie TVP1, prezenterka powiedziała: „Dzisiaj słowo dziękuję [nie dziękować] będzie odmieniane przez wszystkie przypadki”. Trochę mnie to zdanie rozbawiło. Czy jest ono poprawne? Mam wątpliwości, gdyż z jednej strony wyraz dziękować jako czasownik nie odmienia się przez przypadki, ale z drugiej całe sformułowanie można by uznać za sfrazeologizowane, a frazeologia, wiadomo, rządzi się swoimi prawami.
    Łączę wyrazy uznania
    Dominik
  • Przy sobocie

    6.04.2021
    6.04.2021

    Szanowni Państwo,

    ostatnio coraz częściej spotykam się z formą przy środzie, przy weekendzie, ale też np. przy chorobie czy przy przerwie. Brzmi to dla mnie jak jakiś regionalizm, lecz zewsząd docierają do mnie podobne zwroty i zaczęłam się zastanawiać, czy to ja jestem niezaznajomiona z inną poprawną wersją, czy też rozpowszechniła się forma niepoprawna. Jeśli to drugie – czy wiadomo, skąd się to wzięło i z jakiego regionu pochodzi?


    Z poważaniem,

  • przystojność
    5.01.2014
    5.01.2014
    Czy rzeczownik przystojność może oznaczać 'bycie przystojnym'? Mam wrażenie, że odnosi się on raczej do drugiego znaczenia słowa przystojny – 'zgodny z obyczajami'. Jeśli jest tak, jak się obawiam, tzn. odpowiedź brzmi nie, to jakim rzeczownikiem można oddać to samo znaczenie? Na bycie korektorzy mają alergię.
    Z góry bardzo dziękuję
    Dorota
  • Rampersy jak pampersy
    11.12.2015
    11.12.2015
    Witam serdecznie,
    Czy poniższą odmianę przez przypadki mogę uznać za prawidłową?
    przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
    mianownik rampers rampersy
    dopełniacz rampersa rampersów
    celownik rampersowi rampersom
    biernik rampers rampersy
    narzędnik rampersem rampersami
    miejscownik rampersie rampersach
    wołacz rampersie rampersy
    Pozdrawiam serdecznie
    Beata Dąbrowska
  • Rok i lata 

    23.11.2020
    23.11.2020

    Witam serdecznie,


    mam pytanie odnośnie powodu, dla którego mówimy "1 rok" ALE "2,3,4 LATA" ALE i "5,6,7... LAT".

    Co jest tego powodem???


    Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego